Objekat Antiče kapije nalazi se u okviru Arheološkog parka Medijana u Nišu, u osi glavnog ulaza za posetioce, u zoni između Pristupnog trga i Vile sa peristilom, kao objekat zaštite i prezentacije arheoloških iskopina Antičke kapije iz doba Konstantina oko 310 godine nove ere.

Antička kapija koja se izgrađuje na mestu i iznad arheoloških iskopina kapije iz doba Konstantina nalazi se u središnjem delu lokaliteta i čini sastavni deo kompleksa vile sa peristilom, malim triklinijem i termama.

 

Arheološke iskopine temeljnog zida pružaju dovoljno podataka za prezentaciju i izlaganje. Arheološke iskopine antičke kapije svojim položajem u kompleksu i dimenzijom od 31m x 2m, govore o njenom značaju i nedvosmislo ukazuju na značaj koji je lokalitet imao u doba Konstantina i njegovih naslednika. Iako sačuvana samo u temeljnim i neznatno u nadzemnom delu, na osnovu odnosa iskopine kapije i neposrednog okruženja, uočena je povezanost monumentalne arhitekture gradskih kapija i arhitekture trijumfalnih kapija. Tako je ova ideja definisala osnovni koncept prezentacije u ovom delu nalazišta usmeren na revitalizaciju prilazne antičke komunikacije pravac sever-jug i podizanje savremene interpretacije "antičke kapije" kao prostora koji istovremena čuva arheološke iskopine, prezentuje ih i predstavlja višenamenski prostor namenjen korisnicima arheološkog parka Medijana.

 

Koncept

Kako Arheološki ostaci kapije u temeljnim i neznatno sačuvanim nadzemnim delovima ne pružaju dovoljno podataka za potpunu rekonstrukciju, izrada zamišljenog idealnog modela nad ostacima kapije ne bi bila primerena u smislu poštovanja autentičnih podataka.

 

Usled tako nastale situacije primenjen je alternativni prikaz izgleda kapije koji u arhitekturi sadrži zidno platno sa svedenim stilskim prikazom geometrijske podele prvobitne kapije i pretpostavljenim konstrukcijskim elementima. Nasuprot njemu postavljena je staklena pregrada koja prostorno i vizuelno povezuje novoformirani unutrašnji prostor kapije. Ovaj prostor obuhvata debljinu temeljnog zida kapije i čuva je za buduća pokoljenja bez mogućnosti devastiranja spomenika.

 

Ovako zamišljena prezentacija antičke kapije uvodi posetioca iz savremenog okruženja u prostor antičke Medijane, odnosno vile sa peristilom. Prolaskom kroz kapiju počinje neposredno angažovanje posetioca u ovom trenutku usmereno na prostor antičkog vrta u peristilu.

 

Antička kapija koncipirana je kao lagana transparentna struktura u kojoj se odvija niz različitih aktivnosti raspoređenih na dve galerije i krovnoj terasi. Galerije postavljene na određenim visinskim rastojanjima omogućavaju posetiocu da postepeno doživi prostor parka u svojoj celosti.

 

Objekatu se prilazi kroz središnju zonu koja istovremeno predstavlja i prolaz ka Vili sa peristilom. Ulazi su organizovani sa leve i desne strane prolaza, kroz klizna vrata.